Trong bối cảnh ngành công nghiệp điện tử Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, yêu cầu về chất lượng và độ chính xác trong sản xuất ngày càng cao. Một trong những yếu tố quan trọng đảm bảo tiêu chuẩn này chính là phòng sạch – môi trường sản xuất được kiểm soát nghiêm ngặt về bụi, nhiệt độ và độ ẩm.
Phòng sạch là gì? Khái niệm về phòng sạch
Phòng sạch (hay cleanroom là tên tiếng Anh) là một không gian được thiết kế và sử dụng nhằm giảm thiểu sự xâm nhập và lưu giữ các hạt trong không khí, đồng thời kiểm soát các thông số khác như nhiệt độ, độ ẩm, và áp suất khi cần thiết. Việc kiểm soát toàn diện các yếu tố này giúp hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc nhiễm chéo sản phẩm trong quá trình nghiên cứu và sản xuất, đảm bảo điều kiện vô trùng.
Hiện nay, phòng sạch đang ngày càng phổ biến và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp dược phẩm, thực phẩm, mỹ phẩm, công nghệ sinh học… các ngành yêu cầu về việc kiểm soát mức độ bụi và các thành phần trong không khí.
Mục tiêu của phòng sạch
- Kiểm soát các hạt lơ lửng trong không khí
- Duy trì các yếu tố ngoại cảnh như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, tĩnh điện.. ở điều kiện tối ưu
- Đảm bảo an toàn cho con người: tránh tiếp xúc với các tác nhân nguy hiểm
-
Ngăn ngừa các yếu tố gây nhiễm và bảo vệ tính toàn vẹn của sản phẩm.
Vai trò của phòng sạch
Với môi trường kiểm soát, các quy trình nghiên cứu và sản xuất trong phòng sạch có thể được thực hiện một cách hiệu quả hơn, giảm thiểu lỗi cũng như các nguy cơ thất bại, từ đó tăng cường năng suất và chất lượng sản phẩm.
Tìm hiểu về Tiêu chuẩn phòng sạch
Hiểu về các điều kiện bắt buộc trong phòng sạch là hiểu về bản chất của nó, biết được các thông số và yêu cầu giúp đảm bảo điều kiện sản xuất cũng như chất lượng sản phẩm. Nắm được các loại tiêu chuẩn phòng sạch tương ứng với loại hình sản xuất phù hợp là bước đầu cơ bản để có thể thành công đăng ký giấy chứng nhận cho công trình của bạn.
Các yếu tố cơ bản
Tiêu chuẩn phòng sạch là một trong những yêu cầu cần đáp ứng đối với bất kỳ phòng sạch nào. Để được đánh giá là phòng sạch, cần đảm bảo thông số về các yếu tố sau:
Phòng sạch ngoài nhiệt độ và áp suất được điều chỉnh như các phòng điều hòa thông thường thì còn cần yêu cầu khắt khe hơn về áp suất, độ sạch và nhiễm chéo.
Do không khí di chuyển từ nơi có áp suất cao về nơi có áp suất thấp nên việc kiểm soát áp suất giúp ngăn ngừa không cho không khí, bụi, sinh vật… từ khu vực khác sang khu vực phòng sạch.
Độ sạch của phòng được quyết định bởi số lần trao đổi gió và phin lọc. Số lần trao đổi gió càng lớn thì nồng độ hạt bụi càng giảm, giảm chất ô nhiễm sinh ra trong phòng. Do đó với mỗi cấp độ sạch khác nhau thì số lần trao đổi gió và phin lọc cũng khác nhau.
Đối với phòng sạch, nhiễm chéo là tiêu chí khá phức tạp và khó kiểm soát bởi nó có thể do rất nhiều nguyên nhân gây ra cả từ bên trong và bên ngoài. Việc đặt ra tiêu chuẩn về nhiễm chéo giúp hạn chế tối đa các tạp chất, thành phần lạ xuất hiện sẽ phá hủy hoặc làm giảm chất lượng sản phẩm.
Trong số đó, thông số về hàm lượng bụi là quan trọng nhất. Dựa vào thông số về số lượng các hạt bụi trong phạm vi kích thước nhất định, người ta phân thành các cấp độ phòng sạch khác nhau.
Phòng sạch – đảm bảo chất lượng vi mạch và linh kiện điện tử
Các sản phẩm điện tử như vi mạch, chip bán dẫn, bảng mạch in (PCB) hay cảm biến… đều đòi hỏi môi trường sản xuất gần như “không bụi” để tránh ảnh hưởng đến hiệu năng và tuổi thọ. Phòng sạch giúp giảm thiểu tạp chất trong không khí, bảo vệ các linh kiện siêu nhỏ khỏi hư hỏng trong quá trình chế tạo.
Theo các chuyên gia, chỉ một hạt bụi nhỏ hơn 1 micron cũng có thể làm hỏng cả một vi mạch trị giá hàng triệu đồng. Do đó, các nhà máy điện tử lớn thường đầu tư mạnh vào hệ thống phòng sạch đạt chuẩn quốc tế như ISO 14644-1 hay FED STD 209E.
Công nghệ và tiêu chuẩn ngày càng nghiêm ngặt
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đã ứng dụng các công nghệ phòng sạch tiên tiến, bao gồm:
- Hệ thống lọc khí HEPA/ULPA
- Kiểm soát áp suất và độ ẩm
- Quy trình mặc trang phục chống tĩnh điện cho nhân viên
Những giải pháp này không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn góp phần xây dựng uy tín và thương hiệu trên thị trường toàn cầu.
Xu hướng phát triển trong tương lai
Với sự phát triển của các lĩnh vực như chất bán dẫn, AI, IoT và thiết bị di động, nhu cầu về phòng sạch tại Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh. Nhiều chuyên gia nhận định đây sẽ là yếu tố then chốt để ngành công nghiệp điện tử Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
